Αφιερωμένο στον μεγάλο φίλο μου Μωχαμεντ Μπασιαρ,
Απόφοιτο της Ελληνικής Σχολής Ικάρων, και άξιο στέλεχος της Πολεμικής Αεροπορίας της Τυνησίας.
Ο οποίος μετά την έξοδο του από αυτήν, χρημάτισε για χρόνια και Επιτετραμμένος Τουρισμού στην Πρεσβεία της Τυνησίας στην Αθήνα.
*/*
Cyrene, Kyrene, Κυρήνη, Σίλφιο,
Αυτό το φυτό ήταν μία από τις σημαντικότερες καλλιέργειες και αγροτικές εξαγωγές για την περιοχή, από την ελληνική έως τη ρωμαϊκή και μέχρι την Ελληνιστική/Πτολεμαϊκή εποχή.
Αναφέρεται ονομαστικά στα γραπτά των ιστορικών:
Ο Ηρόδοτος το χαρακτήρισε ως γνωστό και κοινό φυτό.
Ο Θεόφραστος μίλησε αναλυτικά για αυτό.
Ο Στράβων ειπε για τους τόπους ανάπτυξης του.
Ο Πλίνιος ο νεότερος αναφέρθηκε στα πολλά οφέλη του.
Σύμφωνα με τον Σκυλακα,
το πρώτο που βρήκαν οι Έλληνες στον Κόλπο της Βόμβα, επτά χρόνια πριν ιδρύσουν την πόλη της Κυρήνης.
Η κατεργασία του σε μεγάλες περιοχές της επικράτειας της περιοχής, ιδιαίτερα από τις γύρω πόλεις Βερενίκη, Μπάρτσε και Κυρήνη, οι οποίες ανήκαν στις φυλές της Λιβύης και συνήθιζαν να το συλλέγουν, και να το πωλούν σ' αυτές τις πόλεις, στη συνέχεια να το εξάγουν μέσω των λιμανιών τους.
Οι Έλληνες απέτυχαν στις προσπάθειές τους να καλλιεργήσουν αυτό το φυτό στην πατρίδα τους, επειδή ήταν ένα άγριο φυτό που εξαρτιόνταν κυρίως, από τα νερά της βροχής.
Ήταν μια στρατηγική καλλιέργεια που εξήχθη εξ ολοκλήρου στο εξωτερικό, δεν πωλήθηκε στις πόλεις της περιοχής, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ό,τι δεν εμφανίστηκε στους καταλόγους αγοραπωλησιας των πόλεων αυτών.
Περιγράφετε ως φυτό με μεγάλες ρίζες, μακρύ στέλεχος, και φύλλα όπως φύλλα σέλινου, σφαιρικό λουλούδι, τα μέρη του χρησιμοποιήθηκαν εξ ολοκλήρου, oπως και ο χυμός που αφαιρέθηκε από το στέλεχος και τις ρίζες για να χρησιμοποιηθεί στην αντιμετώπιση ευρέως φάσματος ασθενειών.
Τα φύλλα του χρησιμοποιήθηκαν και ως τροφή για τα πρόβατα, τα άλογα, τα άνθη του γίνονταν ένα είδος μπαχαρικού.
Ιστορικά κείμενα έχουν καταστήσει σαφές ότι η συγκομιδή, η ζύγιση και η εξαγωγή του φυτού, υπόκειτο στην άμεση επίβλεψη των βασιλέων, το εμπόριο του ήταν βασιλικό μονοπώλιο ξεκινώντας από τους πρώτους βασιλιάδες της Κυρήνης (δυναστεία των Μπατιάδων), οι οποίοι το έπαιρναν από τις τοπικές φυλές ως φόρο, μετά την πτώση της κυριαρχίας τους, αυτές οι φυλές πούλησαν τον Σιλφιο στους Έλληνες, και, πιθανότατα οι κυβερνώντες του Πτολεμαϊκού κράτους, τον μονοπώλησαν και αυτοί.
Το φυτό είχε τόσο μεγάλη αξία που πωλουνταν το βάρος του σε ασήμι.
Ενώ δέσμες φυτών που εξήχθησαν στη Ρώμη φυλάσσονται στο δημόσιο θησαυροφυλάκιο μαζί με το χρυσό και το ασήμι.
Ξεκινώντας από τον 3ο αιώνα π.Χ., η απόδοση αυτού του φυτού μειώθηκε και, η μανιώδης αναζήτηση συλλογής του, η υπερβόσκηση των προβάτων στις περιοχές του, οδήγησαν στην πλήρη εξαφάνιση του, μέχρι τα μέσα του 1ου αιώνα μ.Χ.
Στις φωτο, νομίσματα
που κόπηκαν στην πόλη της Κυρήνης, παλιά, αλλά και σήμερα στο λιβυκό νόμισμα του ενός δηναριου.
Έχει συμβολική και ιστορική αξία προς το παρόν, και χρησιμοποιήθηκε ως λογότυπο για μια σειρά φαρμακείων, συλλόγων και πολιτιστικών χώρων. Όπως, απεικονίζονταν και στην κεραμική. Ενώ εμφανίζεται πεντακάθαρα, και στις πρωτεύουσες των Ιωνικών στηλών στον αρχαιολογικό χώρο του Μπαλαγραίου, όπως και από τους Ιταλούς αποικιοκράτες στη Βεγγάζη. Βρέθηκε ζωγραφισμένο στους τοίχους και στα ψηφιδωτά πατώματα κτιρίων εκείνης της εποχής.
Πηγές:
Δρ Ragab Abdul Hamid Al-Athram
Δρ. Αχμέτ Ίσα Φάραγκ
Shehab Jaber
*/*
ΥΓ - Χ.Π.:
Θερμές ευχαριστίες στους Άραβες Λίβυους(
καθηγητές στους οποίους βασίστηκε το κείμενο, θερμές ευχαριστίες και στην στήλη που το επιμελήθηκε.
καθηγητές στους οποίους βασίστηκε το κείμενο, θερμές ευχαριστίες και στην στήλη που το επιμελήθηκε.Δεν είναι καλύτερο να ασχολούμαστε με τέτοια, πάρα με πολέμους;
Εγώ να συμπληρώσω με επιφύλαξη, αν θυμάμαι καλά, με Σιλφιο τάιζε τον Βουκεφάλα του ο Μέγας Αλέξανδρος.
Ευοι ευαν αδέρφια Έλληνες,
και Άραβες φίλοι,
Να μην ξεχνούμε πως οι Άραβες διέσωσαν κατά ένα μεγάλο μέρος την "ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ", όταν αυτή κινδύνεψε να αφανιστεί ολοσχερώς!
Είτε από τους Χαλιφιδες που έκαιγαν τα πάντα, όσα δεν αναφέρονταν στον Μωάμεθ, είτε από τους Χριστιανούς, της πρώιμης "Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας" (Πρώιμο Βυζάντιο).
